Có thể trong một cơn mê của số phận, Phú Quang đã nghĩ cuộc đời ngắn lắm, nhưng ít nhất trong cái “quán thời gian” hữu hạn ấy ông vẫn có thể mỉm cười, bởi những gì ông còn để lại trong âm nhạc.
Tháng 10/2019, khi sức khỏe có dấu hiệu đi xuống, Phú Quang tổ chức liveshow với tên gọi “Trong ánh chớp số phận”. Với dự cảm của người nghệ sĩ, ông tuyên bố đây là liveshow cuối cùng của đời mình. Còn nhớ, trên tấm pano giới thiệu, Phú Quang chọn in tấm ảnh ông cầm ly rượu và dòng chữ: “Đắng mới là đời”, như một sự chiêm nghiệm có phần khắc nghiệt về những năm tháng đã đi qua.
Có thể trong một cơn mê của số phận, Phú Quang đã nghĩ cuộc đời ngắn lắm, nhưng ít nhất trong cái “quán thời gian” hữu hạn ấy ông vẫn có thể mỉm cười, bởi những gì ông còn để lại trong âm nhạc. Và có thể giờ đây khi trong hình tướng một đám mây, biết đâu ông đang nhắn nhủ chúng ta rằng, mọi vật chất đều hư vô, kể cả xác thân, nhưng tình yêu luôn và niềm đam mê bất tận với cuộc đời, với cái đẹp luôn là điều có thật.
Người bán nhạc mình giỏi nhất
Phú Quang xứng đáng với danh hiệu: ''Người bán nhạc mình giỏi nhất Việt Nam'' hoặc chí ít cũng là: ''Người bán nhạc mình giỏi nhất trong các nhạc sĩ cùng thế hệ''. Nếu như nhiều nhạc sĩ thế hệ ông thường chỉ viết tác phẩm rồi để cho đời sống tự định đoạt số phận “đứa con tinh thần” đó, không quan tâm hay can dự nhiều vào những khâu tiếp theo thì Phú Quang lại khác, ông luôn chủ động mang âm nhạc của mình đến với công chúng bằng nhiều hình thức khác nhau.
Vì Phú Quang hiểu rằng trong âm nhạc, việc sáng tác ra một bài hát chỉ là công đoạn đầu tiên. Để trở thành một tác phẩm đến được với người nghe, bài hát đó còn phải đi một đoạn đường dài, với sự cộng hưởng của nhiều yếu tố. Là người tiên phong tự làm show bán vé, Phú Quang thực sự đã góp phần tạo ra một thói quen cho công chúng của ông hàng năm bằng những đêm nhạc, thường được tổ chức vào cuối thu đầu đông.
Phú Quang chủ động “kiểm soát” tác phẩm của mình, như một người cha luôn để mắt đến con cái và đảm bảo rằng nó mang đúng tinh thần của ông. Làm “chủ soái” trong các chương trình ca nhạc của mình, kể cả liveshow hay đĩa nhạc, Phú Quang luôn là người xây dựng ý tưởng, thiết kế, tính toán mời người tham gia, thậm chí quyết định luôn việc trả cát-xê cho ca sĩ. Dĩ nhiên, ông là người biết ứng xử hài hòa trên lý và tình, vừa sòng phẳng rạch ròi lại vừa ân cần tinh tế. Ông cũng không ngại va chạm. Ở góc độ nhà tổ chức, ông là người thực sự có đầu óc. Nhờ vậy, trong khi nhiều nhạc sĩ tài năng còn chật vật với đời sống cơm áo gạo tiền, Phú Quang đã vượt lên phong lưu trong tài chính. Sống ung dung bằng âm nhạc như Phú Quang, thật khó có mấy người.
Câu hỏi trong các cuộc họp báo trước show diễn hàng năm Phú quang thường gặp phải, là việc ông sử dụng lặp đi lặp lại các ca khúc cũ trong show diễn mới. Dù có một gia tài lớn khoảng chừng 600 ca khúc, nhưng số lượng ca khúc có ảnh hưởng sâu rộng, có tính lan tỏa trong đời sống của ông khoảng trên dưới con số 100. Đây là con số không hề xoàng, niềm mơ ước của nhiều nhạc sĩ nhưng với tốc độ làm show nhiều như Phú Quang việc trùng lặp các ca khúc trong các chương trình không thể tránh khỏi.
Ông thường thiết kế 2/3 số bài hát trong một đêm diễn là những ca khúc nổi tiếng còn lại ca khúc mới hoặc ca khúc có ít người nghe hơn. Phú Quang chẳng ngại chuyện người ta hỏi về những bài hát cũ, rất thẳng thắn: ''Tôi bán cái cũ mà khán giả vẫn đông thì đừng đặt vấn đề cũ - mới. Trong nghệ thuật làm gì có cũ - mới, chỉ có hay- dở. Là tôi đang bán cái hay đó. Vì nếu không hay, người ta bỏ tiền chỉ mua vé một lần thôi”. Ngẫm ra, triết lý đó của ông cũng thật có lý.
Số lượng liveshow và album nhạc Phú Quang không thể đếm hết trên đầu ngón tay mà gần như các đêm diễn của ông đều chật kín hàng ghế khán giả. Mà vé xem nhạc của Phú Quang chưa khi nào được xem là rẻ. Nhìn lại câu chuyện mang âm nhạc phố biến vào thị trường của Phú Quang, nhiều nghệ sĩ trẻ sau ông chắc chắn sẽ ít nhiều học được những kinh nghiệm quý giá. Xét đến cùng, nghệ thuật nói chung, người làm nghề hạnh phúc và tự do nhất khi họ tự nuôi sống được mình một cách chính đáng bằng tác phẩm.
Nghĩ về tính đại chúng trong nhạc Phú Quang
Thời trẻ Phú Quang học kèn cor, rồi sau đó ông học Nhạc viện ngành Chỉ huy biểu diễn, rồi mới chuyển hướng sáng tác. Người nghe phần nhiều biết đến Phú Quang trong các bản tình ca và ca khúc viết về Hà Nội, nhưng thực sự Phú Quang đa tài hơn thế. Ông có những tác phẩm khí nhạc hay vào hàng kinh điển, như bản Tình yêu của biển với tiếng sáo flute của nghệ sĩ Hồng Nhung (vợ cũ của ông) được chọn làm nhạc hiệu, nhạc phim trên truyền hình, phát thanh suốt mấy thập kỷ đã qua.
